Staatsschuld Nederland loopt deze week op tot boven de 400 miljard

Niemand stond er bij stil, maar begin deze week brak Nederland door een
bijzondere grens heen. De overheidsschuld kwam voor het eerst boven de 400
miljard euro.

Dat blijkt uit berekeningen die Z24 maakte voor de periodieke update van de
Staatsschuldmeter. (De meter staat aan de linkerkant van deze pagina, meer
uitleg staat rechts)

Schuldopbouw

Eind 2011 stond de EMU-schuld, zoals de som van de schulden van het Rijk en de
lagere overheden officieel heet, op 394 miljard euro. Aan het einde van dit
jaar zal dat bedrag zijn opgelopen naar ruim 424 miljard, zo valt op basis
van de meest recente CPB-prognose te berekenen. Dat is een toename van 23
miljard euro.

Onder de veronderstelling dat de schuldopbouw gedurende het jaar gelijkmatig
verloopt, komt er in 2012 iedere dag 81 miljoen euro bij. Per uur is dat 3,3
miljoen. Iedere seconde tikt de Staatsschuldmeter weer 940 euro hoger. Dag
in dag uit.

Uitgaande van die getallen, gebeurde het afgelopen dinsdagmiddag, om twee
minuten voor half drie: de staatsschuld brak door de grens van 400 miljard.
Een nieuw en droevig record.

Economische tegenwind

Het is hard gegaan. In 1977 bedroeg de Nederlandse EMU-schuld, omgerekend in
euro’s, iets meer dan 50 miljard. Vijf jaar later, in 1981 was de schuld
voor het eerst hoger dan 100 miljard euro. Het duurde slechts tien jaar om
dat bedrag te verdubbelen: de 200 miljard euro werd in 1991 aangetikt.

Daarop volgden mooie jaren van groei en verstandig begrotingsbeleid.
Economische tegenwind in 2003 deed de staatsschuld weer fors oplopen. Maar
pas na het uitbreken van de kredietcrisis in 2008 nam de Nederlandse
overheid de horde van 300 miljard euro. De belangrijkste oorzaak waren de
enorme reddingsoperaties voor de banken, eind 2008, die niet op de
begroting, maar wel op de schuld drukten.

Drieënhalf jaar van schuldencrisis en repeterende recessies later, wordt de
grens van 400 miljard al bereikt, en moeiteloos overgestoken. Dat was dus
afgelopen dinsdag. Uitgaande van de laatste CPB-raming gaat de EMU-schuld
van Nederland al in 2015 door de 500 miljard euro heen. Tenzij het kabinet
radicale maatregelen neemt.

Meer schuld dan spaargeld

De staatsschuld drukt op alle burgers. Gemiddeld draagt iedere Nederlander nu
een schuld van 24.032 euro. Aan het eind van 2012 zal dat zijn opgelopen
naar 25.485 euro, een toename van 1.784 euro. Iedere dag gaat de schuld per
Nederlander 4,88 euro omhoog.

Een gemiddeld Nederlands huishouden bestaat uit 2,2 personen. Per huishouden
bedraagt de EMU-schuld dus een kleine 53.000 euro. Dat is 5.000 euro meer
dan het gemiddelde bedrag aan spaargeld (alle deposito's) van een Nederlands
huishouden.

Bezuinigingsakkoord

Premier Rutte heeft drie weken uitgetrokken om een nieuw bezuinigingsakkoord
in elkaar te timmeren, met CDA en PVV. Een ambitieus tijdschema. Maar zelfs
als lukt, is de staatsschuld in die drie weken weer 1,7 miljard euro
gestegen.

Ieder Nederlands huishouden staat tegen die tijd weer 225 euro extra in het
rood, want de Staatsschuldmeter tikt onverbiddelijk door.